YAMAN KORAY’IN ROMANLARINDA ERDEK VE KAPIDAĞ ÇEVRESİ (BCS'21)

Yaman Koray, Türk Edebiyatında başta roman türü olmak üzere yayınladığı eserlerinde Türkçeyi güzel kullanan, hayatında ve denize olan tutkusu ile dikkat çeken; ancak bir dönem çok okunmasına rağmen ne yazık ki eserleri üzerine hak ettiği kadar çekilmemiş akademik incelemeler yapılmamış yakın dönemin önemli yazarlarındandır. Cumhuriyet Dönemi Edebiyatının tanınmış üretken romancılarından Mebrure Sami Alevok’un oğlu 1954 sonrasında babası annesinin ayrılmaları Erdek’e yerleşmiş Alevok Motel’i kurarak işleten annesiyle birlikte 1989 yılına Erdek’te yaşamıştır. edebiyatının zenginleşmesinde büyük katkısı Koray’ın sonrasındaki 30 yıldan fazla süren Erdek hayatının etkisinde, Erdek, Hayırsız Adası, Ekinlik Fener Marmara Kapıdağ Yarımadası bu bölgenin gözlemlerine dayanarak yazılmış “Deniz Ağacı” (1962), “Gelin Taşı” (1963), “Sığırcıklar” (1967) “Mola” (1970) adını taşıyan romanlarıdır. çevresi Adası köylülerine balıkçılarına yer veren romanların dışında; yazarın “Badanalı Yüzler” (1983), “Ne Cennet Şey Şu Deniz” (2005), “Kuyudaki Adam” “Bir Ömür Yetmez” (2006), Annelerin En Güzeli (2021), Bumerang (2021) isimli kitapları ise doğrudan doğruya ilgili olmasa da çevresinde öğrendiklerine, yaşadıklarına gözlediklerine göndermelerde bulunan diğer eserleridir. Türkiye’nin en eski dalgıçlarından biri özellikle Ağacı”, Taşı”, romanları, köyleri çevresindeki balıkçıların, denizcilerin bölgede yaşayan insanların zorlu hayat koşullarını gözler önüne sermesi bakımından önemlidir. Bu romanlar, yazıldıkları koşullarına, tarihî yerlerine, maddî kültür varlıklarına, tabiatına, denizine balıkçılığına ayna tutarken, dönemdeki bölge insanlarının sosyal ilişkilerini, halk inanışlarını, yaşanan fiziksel zorlukları, hayatı hayata yansıyan siyasi atmosferi ortaya koyması kıymetlidir. dalgıçlık denizcilik konusundaki geniş bilgisi yanında, yazar olarak iyi gözlemci olması, bölgeyi insanını gerçekçi gözle tanımamıza fırsat verirken, romanları tarımsal üretimini, endemik bitki örtüsünü, balıklarını, balıkçılığını, bölgesinde turizm alanında meydana gelen değişme gelişmeleri izlememiz de mümkün olmaktadır. araştırmada bütün analiz edilerek, öncelikle romanlarında coğrafyasının, tabiatının, denizinin; eserlerin yazıldığı hayatın biçimde yaşandığı incelenirken, insanının hafızasında nasıl bulduğu onlara kitaplarında bulunduğu dikkatlere sunulacaktır.